W 2025 roku Polska zaczęła realnie zaznaczać swoją obecność w globalnym wyścigu o suwerenność technologiczną. Zmiana dokonała się nie jedynie w obszarze narzędzi, lecz przede wszystkim w świadomości – instytucje publiczne, biznes oraz środowisko akademickie zaczęły dostrzegać znaczenie niezależności cyfrowej i konsekwencje uzależnienia od zagranicznych dostawców technologii. W centrum tej transformacji pojawił się projekt Bielik AI – polski duży model językowy tworzony w duchu open science i open source, łączący kompetencje ekspertów, społeczności oraz inicjatywy obywatelskie. To nie tylko model, lecz zapowiedź kierunku, w którym może rozwijać się polska sztuczna inteligencja: społecznie zakorzeniona, kulturowo świadoma, a przede wszystkim – suwerenna.
Bielik jest przykładem podejścia, które przeciwstawia się dominującemu trendowi budowania AI wyłącznie w oparciu o wielki kapitał. Zamiast kopiować modele BigTechów, projekt rozwija się poprzez efektywność, współpracę i inteligentne wykorzystanie dostępnych zasobów. Jak zauważa Sebastian Kondracki w rozmowie dla MamStartup, o sile Bielika świadczy nie tylko technologia, lecz zdolność do tworzenia ekosystemu – infrastruktury kompetencji, danych i mocy obliczeniowej. Suwerenność w obszarze AI nie wynika jedynie z posiadania modelu, lecz z umiejętności trenowania, rozwijania i wykorzystywania go lokalnie, w zgodzie z interesami państwa i społeczeństwa.
Obywatel Bielik
Dołącz do wyjątkowego projektu obywatelskiego w Europie
Jednym z kluczowych filarów rozwoju Bielika jest dostęp do danych – największego zasobu, a zarazem największego wyzwania. Europa i Polska dopiero budują rynek obrotu danymi, system licencjonowania treści oraz narzędzia współpracy między sektorem publicznym i prywatnym. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają projekty obywatelskie, które zarówno demokratyzują dostęp do AI, jak i tworzą unikatowe, niesyntetyczne zbiory danych. Jednym z nich jest Obywatel Bielik – inicjatywa, która pozwala Polakom współtworzyć cyfrową pamięć kraju poprzez dodawanie i opisywanie zdjęć związanych z kulturą, historią i życiem społecznym. Każdy opis jest cegiełką w budowaniu inteligencji kulturowej modelu – kompetencji, której nie da się importować z zagranicy.
Bielik rozwija się równolegle w kilku strategicznych kierunkach. Pierwszym jest rozwój kompetencyjny – budowanie zespołów specjalistów, szkolenie inżynierów i tworzenie zaplecza naukowego. Drugim – zwiększenie mocy obliczeniowej, do czego przyczyniają się inicjatywy otwierające zasoby superkomputerowe, jak Cyfronet, oraz plany powstania fabryk AI w Poznaniu i Krakowie. Trzecim – pozyskiwanie i porządkowanie danych poprzez otwarcie zasobów publicznych, tworzenie repozytoriów kulturowych i rozwój projektów społecznościowych. To te trzy elementy w przyszłości zdecydują o sile polskich modeli generatywnych.
Kierunki rozwoju Bielika obejmują również specjalizację. Zamiast dążyć do kopiowania globalnych systemów uniwersalnych, polska AI może skupić się na niszach, w których ma przewagę – od przemysłu, obronności i medycyny po edukację, bezpieczeństwo danych i kulturę. Lokalne modele mogą stać się fundamentem krajowych systemów dokumentacji, raportowania, analiz eksperckich i automatyzacji, podnosząc odporność państwa na kryzysy geopolityczne, technologiczne czy infrastrukturalne. Warunkiem jest jednak odwaga decydentów i środowiska biznesu, by świadomie wybierać polskie rozwiązania.
Zobacz program Ogólnopolskiego Kongresu Jakościowego.
Zobacz program Ogólnopolskiego Kongresu Jakościowego.
Jednym z kluczowych filarów rozwoju Bielika jest dostęp do danych – największego zasobu, a zarazem największego wyzwania. Europa i Polska dopiero budują rynek obrotu danymi, system licencjonowania treści oraz narzędzia współpracy między sektorem publicznym i prywatnym. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają projekty obywatelskie, które zarówno demokratyzują dostęp do AI, jak i tworzą unikatowe, niesyntetyczne zbiory danych. Jednym z nich jest Obywatel Bielik – inicjatywa, która pozwala Polakom współtworzyć cyfrową pamięć kraju poprzez dodawanie i opisywanie zdjęć związanych z kulturą, historią i życiem społecznym. Każdy opis jest cegiełką w budowaniu inteligencji kulturowej modelu – kompetencji, której nie da się importować z zagranicy.
Bielik rozwija się równolegle w kilku strategicznych kierunkach. Pierwszym jest rozwój kompetencyjny – budowanie zespołów specjalistów, szkolenie inżynierów i tworzenie zaplecza naukowego. Drugim – zwiększenie mocy obliczeniowej, do czego przyczyniają się inicjatywy otwierające zasoby superkomputerowe, jak Cyfronet, oraz plany powstania fabryk AI w Poznaniu i Krakowie. Trzecim – pozyskiwanie i porządkowanie danych poprzez otwarcie zasobów publicznych, tworzenie repozytoriów kulturowych i rozwój projektów społecznościowych. To te trzy elementy w przyszłości zdecydują o sile polskich modeli generatywnych.
Kierunki rozwoju Bielika obejmują również specjalizację. Zamiast dążyć do kopiowania globalnych systemów uniwersalnych, polska AI może skupić się na niszach, w których ma przewagę – od przemysłu, obronności i medycyny po edukację, bezpieczeństwo danych i kulturę. Lokalne modele mogą stać się fundamentem krajowych systemów dokumentacji, raportowania, analiz eksperckich i automatyzacji, podnosząc odporność państwa na kryzysy geopolityczne, technologiczne czy infrastrukturalne. Warunkiem jest jednak odwaga decydentów i środowiska biznesu, by świadomie wybierać polskie rozwiązania.
W tle rozwoju Bielika dojrzewa również świadomość społeczna. Dyskusja o tym, czy AI tylko odtwarza dane, czy potrafi myśleć, przestaje być czysto akademicka. Modele zaczynają wykazywać zdolności twórcze, łączenie faktów, syntezę i rozumowanie. Granica pomiędzy inteligencją naturalną a sztuczną rozmywa się, a kluczowe staje się pytanie nie o to, co AI potrafi dziś, lecz jaką rolę powinna pełnić jutro.
Bielik nie jest końcem procesu – jest jego początkiem. Przełom nadejdzie nie wtedy, gdy stworzymy idealny model, lecz gdy polskie instytucje, firmy i obywatele zaczną traktować AI jako wspólne dobro i strategiczną inwestycję. Suwerenność technologiczna rodzi się z odwagi korzystania z własnych narzędzi, nawet jeśli oznacza to uczenie się, poprawianie i rozwijanie produktu iteracyjnie. To droga długa, lecz konieczna.
27 listopada 2025 r. przedstawiciele Ministerstwo Cyfryzacji uczestniczyli w pierwszej edycji Bielik AI Summit, wydarzenia poświęconego rozwojowi polskiej sztucznej inteligencji. Podczas konferencji ogłoszono powołanie Rady Biznesowej Bielika pod przewodnictwem Rafał Brzoska, zaprezentowano plan inwestycji 100 mln euro w rozwój krajowego ekosystemu AI, a także zapowiedziano premierę modelu Bielik 3.0.
Kolejnym etapem debaty o przyszłości polskiej sztucznej inteligencji będzie dyskusja podczas Ogólnopolskiego Kongresu Jakościowego, gdzie Marcin Dąbrowski – Product Owner projektu Obywatel Bielik – przedstawi prelekcję „Polska sztuczna inteligencja – kierunki rozwoju projektu Bielik AI”. Wydarzenie może okazać się ważnym momentem rozwojowym – przestrzenią rozmowy o przyszłości suwerennej AI, jakości danych i odpowiedzialności, jaką ponosimy jako społeczeństwo.
Zapisz się na Ogólnopolski Kongres Jakościowy
Polska stoi dziś przed wyborem – być konsumentem technologii lub jej współtwórcą. Bielik pokazuje, że mamy szansę na to drugie. Jeśli utrzymamy kurs, suwerenność technologiczna nie będzie ideą – stanie się rzeczywistością.
Jeżeli interesują Cię kulisy tworzenia polskiej gospodarki danych, perspektywy rozwoju fabryk AI oraz kierunki, w jakich zmierza Bielik – nie przegap Ogólnopolskiego Kongresu Jakościowego. To tam poznamy szczegóły i przyszłe scenariusze rozwoju polskiej sztucznej inteligencji.
Integralnym punktem programu będzie interaktywna debata „AI: Przestrzenie Innowacji”, w której udział wezmą wybitni eksperci i praktycy sztucznej inteligencji. Dyskusję poprowadzi Anna Kania – Prezes Zarządu Polski Instytut Kompetencji Przyszłości – PIKP, a w gronie panelistów wystąpią:
Dr hab. inż. 龙 Piotr Senkus, Prof. UW – Enterprise AI Strategist, Digital Transformation Leader, Swedish-Polish Chamber of Commerce Ambassador, Founder TEDx Kamionek, Paweł Kosiarz – Prezes Zarządu PolyWorks Polska,
Dr Wojciech Muras – Prezes Zarządu Net-o-logy.
To spotkanie, które otworzy przestrzeń do rozmowy o przyszłości AI w Polsce – od zastosowań gospodarczych, przez kulturę danych, po suwerenność technologiczną.
Wydarzenie może okazać się ważnym momentem rozwojowym – przestrzenią rozmowy o przyszłości suwerennej AI, jakości danych i odpowiedzialności, jaką ponosimy jako społeczeństwo. Zapisz się na Ogólnopolski Kongres Jakościowy.
UWAGA! 🎁 Do końca roku trwa Świąteczny rabat na bilety! Kod rabatowy: 8vmuv5aq
(idealny prezent dla siebie, zespołu lub partnera biznesowego na dobry start 2026)
